Barak Türkülerinin Tarihi Arka Planı

Anadolu Türkülerinin hemen hepsinde olduğu gibi, mecaz (metafor, temsili benzetme) Barak Türküleri'nde de bolca kullanılır. Her ne kadar Barak'ın büyük lideri Feriz Bey'in çok sevdiğinden ve avcılığından bahsedilse de, turna kuşunun aynı zamanda güzelliği, asaleti, zarafeti, göçü ve suyu temsil edecek türden bir canlı olduğuna sanırım şüphe yoktur. Bu türküleri yakanların tam olarak hangi kasıt ve bağlam ile turna veya diğer mecazları kullandığını bilemeyiz. Ancak şu bir gerçek, özellikle Rakka sürgününün Baraklar üzerinde çok büyük bir etkisi olduğu açıktır. Gerek Rakka iskânı sonucunda Barak Boyu'nun yarısının tekrar Türkistan'a dönmesi ve gerekse o dönem yakılan çoğu türkülerde çöl koşullarından dem vurulması, ayrılıklardan yakınılması, suya hasret çekilen benzetmeler kullanılması ve genelde güzel zamanlara özlem kokan ifadeler geçmesi, Culab iskânın Baraklar için ne kadar meşakkatli ve eziyetli olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla bu türküler, öyle basit bir hamaset, ucuz bir efkarlanma sonucu veya kuru bir aşk acısının tezahürü eserler değildir. Bu ağıtlar, bilfiil yaşanmış acıların ve derinden hissedilen özlemlerin türküye ve feryada dönüşmüş hâlleridir.