22 Eylül 2018

Feriz Bey, Barakların Göç ve İskân Hikâyeleri


Ön Söz

Bu kitap ile “Barak Üçlemesi” tamamlanmış oluyor. Barak’a ilişkin ilk eserim Seydimen’de daha çok 1980 ve sonrasını işlemeye çalışmıştım. İkinci kitap Garıp’ta ise daha çok 1950 sonrası gelişmeleri ve dönüşümü anlatmaya teşebbüs ettim. Feriz Bey ile de 1600’lü yıllarda başlayan büyük Barak göçünü ve akabinde gelişen olayları, Barakların yüzyıllarca süren toprak arayışını, iskân edilmesini, tekrar tekrar dağıtılmasını; özlemlerini, ayrılıklarını ve yerleşik düzene geçme çabalarını hikâyeleştirmeye giriştim. Kitap, beş ayrı karakterin ismiyle anılan beş farklı öyküden oluşmakla birlikte çok daha fazla sayıda kişi ve olayı barındırmaktadır. Kitaptaki ilk hikâyemiz “Feriz”, hem tarihi arka planın açıklanması maksadıyla hem de geçmiş olayların gelişimi itibarıyla diğer öykülere göre daha uzun solukludur.

Baraklar, takriben 17. yüzyılda, Orta Asya’dan Anadolu’ya en son gelen Türkmen boylarından biridir. Şimdilerde bilinen en geniş toplulukları, adını verdikleri Gaziantep ili sınırlarındaki Barak Ovası’nda (Barakeli: Nizip, Oğuzeli, Karkamış ilçeleri) mukimdir. Öte yandan, Barakeli’ndekilere ilave olarak Türkiye’nin dört bir yanına dağılan Barakların haricinde, Suriye’de kalanlar veya İran’a geri dönenler de olmuştur. Yalnız yeri gelmişken şu hususu açıkça belirtmekte fayda görüyorum: Bu bir tarih kitabı veya tarihçe değildir. Şüphesiz kitapta anlatılanlar özellikle sözel kültürden ciddi biçimde beslenmiştir. Bilhassa bahis konusu edilen geçmiş kişiler ve olayların akış silsilesi yönünden sözlü kültüre dayalı tarihi arka plana uymaya azami ölçüde gayret edilmiştir. Fakat hadiselere, ne tarihsel bir bakış açısıyla ne de herhangi bir tarihi olayı doğrulama kaygısı ile yaklaşılmıştır. Kısacası öyküler tamamıyla kurmaca ve hayal ürünüdür. Yalnızca, bugüne değin tam olarak hikâyeleştirilmemiş büyük Barak göçü ve Barakların vatan arayışı, hasreti ve yerleşik düzene geçme çabaları, kimi özel ve hayali karakterler üzerinden kaleme alınmak istenmiştir.

Dr. Göksel Tiryaki
Beşiktaş, Mart 2018

Barakların Göç Güzergâhı

Hiç yorum yok:

Öne Çıkan Yayın

Barakeli'nde Bir Köy, Seydimen, Hatıralar ve Hikâyeler

"Memleket ve çocukluk, insan hangi yaşa gelirse gelsin ve ne kadar çok mekân değiştirirse değiştirsin, hep yanında taşıdığı şeylerdend...