24 Haziran 2019

Burası Barak Ovası, Yurt Bura...

"Evet, Barak Ovası burası,
Belki de kızıl renkli toprakların en merkezi yerlerinden bir tanesi burası, 
İşte fıstık ağaçları, üzüm bağları ve nice bitki çeşitleri... 
Bizi biz yapan, garbı yellerinin serinlettiği, geniş düzlüklerin, verimli ovanın yurdu 
Antep fıstığının en lezzetli ürünlerinin yer aldığı engin düzlükler... 
Gördüğünüz o uçsuz bucaksızmış hissi veren düzlükler, bereketli Barak Ovası, ata yurdu... 
Yanık türkülerin, içli uzun havaların, dokunaklı zurna ezgilerinin, upuzun ağır halayların, ağıtların yurdu... 
Burası Barak Ovası, yurt bura..."

Dr. Göksel Tiryaki, 06.06.2019, Barak Ovası, Karkamış, Gaziantep

13 Haziran 2019

Gaziantep, Kebap ve Sofra

Gaziantep'te hemen herkes kebap ustasıdır işte. Neden mi? Çünkü iyi kötü hemen herkes küçüklüğünden itibaren az çok böyle ortamlarda bir şekilde bulunur, yetişir. Aslında kebap yemek için nadir kebapçıya gidilir Gaziantep'te. Sebebi elbette budur, böylesi gayet bol ve güzeldir de. Fakat işin aslı ve büyüsü kebap değil bence, bizatihi sofradır. Hem de ailecek kurulan böyle büyük sofralar. Esas güzellik ve lezzet odur kanımca. "Bir başıa dünye sening olsa neye yarar ki!" veya "Allah, ağız dadından yeneninnen versin bes!" derler zaten bizim topraklarda. Hele Barak'ta, başkalarına yedirmek, sofra kurmak, yöre insanın tabiriyle "Ekmek sahibi olmak" büyük meziyettir ve önemli bir adamlık kıstasıdır. Ne mutlu ki bugün Barak Ovası'nda hâlâ "Ekmek Sahibi" insanlar var, özveriyle ve yürekten paylaşmaya devam ediyorlar. Yine yöre insanın ifadesiyle "Allah eksikliklerini göstermesin!". Nihayetinde Barakeli'nde de aile sofrası bir gelenek, ziyafet, muhabbet ve kendi çapında bir çeşit şölendir işte böyle.

10 Haziran 2019

Dut

Dut Ağacı
Bozkırda en yaygın ve dayanıklı ağaç duttur. Fazla su istemez, neredeyse hiç bakımı yoktur. Tek mevzu, işte bu mevsim altını büsbütün kaplayan yoğun meyve döküntüleridir. İşin aslı, bu kadar az emek ile bu denli çok meyve veren kaç çeşit ağaç vardır ki...
Dut
Urumu Dut

13 Nisan 2019

"Uğurlu Ev"in Akıbeti


Babam "Kanatlı", "Uğurlu Ev" derdi Dedem'den kalma üç oda bir girişten ibaret eski kerpiç evimize. "Poyraz Geçe, Şark Ev ve Garbı Oda" diye isimlendirilen o odaları unutmamız mümkün değil elbette. Bu blogda, kitaplarımızda, 'tirekili' YouTube kanalımızda, 'Barak Odası' Facebook sayfamızda çok katkısı, izi ve anısı var o kerpiç evimizin. Barak Üçlemesi, bu evde başlayıp yine bu evde bitiyor desem yeridir hani. O da dayanamadı zamanın ve değişen şartların ağırlığına, yıpratıcılığına. Barak Ovası'ndaki hemen hemen bütün kerpiç yapıların kaderine o da maruz kaldı işte. Bir demir kepçe, nihayetinde onu da yerle bir etti, bir devir daha sonlandı. Artık eski fotoğraflarda, kitaplarda ve videolarda yaşayacak inşallah, dünya döndükçe...

07 Nisan 2019

Keme Kavurması

Barak Ovası'nda, az da olsa ziraî olarak hiç işlenmeyen toprak parçaları hâlâ mevcut. İşte uzun süre işlenmemiş bu arazilerde, doğal olarak yetişen ve yörede "keme" denilen muhteşem bir lezzet abidesi var. Ülkemizde başka yörelerde "domalan" diye de nitelenen ve bir tür trüf mantarı olduğu anlaşılan bu mantargilin peşine düşenler her şeye rağmen var muhitimizde. Bunlardan biri Tuncer Ağabeyim, misal bir bahar günü Barak'ın başka bir köşesine keme için gitmiş ve az da olsa bulmuş maşallah. Sonra yengem, bunları kavurup üzerine köy yumurtalarından kırmış birkaç tane, görselleri de aşağıdadır:
Keme toprak altında...
Akçaköy - Karkamış - Gaziantep
Keme
Keme

Keme

Keme
Keme Kavurnası






































Bu arada Barak Ovası'nda, yenilebilir mantara "Kuzu Köbeleği", zehirlisine ise "İt Köbeleği" denir. Ama siz, yine de iyi bilmediğiniz yabani mantarları sakın yemeyiniz lütfen!
Kuzu Köbeleği - Mantar
Kuzu Köbeleği - Mantar
Kuzu Köbeleği - Mantar
Kuzu Köbeleği - Mantar
Mantar fotoğrafları, Karacurun - Karkamış - Gaziantep
sayfasından alınmıştır. 

21 Mart 2019

Dedemin Saati

Dr. Göksel Tiryaki Kitapları
Yıllar yılı köydeki evimizin pek çok dolabında farklı zamanlarda gözüme ilişirdi. Babamın, ata yadigârı dediği bu elle kurmalı cep saati. Ancak geçmişte, bu saatin çalıştığını hiç hatırlamıyorum. Hatta yerinden çıkmış kapağını yine köydeki hanemizde bir iki kez gördüğüm zihnimde yer etmiş. Fakat bunlar çok uzun yıllar önceydi. Daha sonra bu saati unutmuştum. Zaten sonradan pek gördüğümü de anımsamıyorum. Meğerse Babam, şahsi dolabında hep saklamış onu. Vefatından sonra kişisel eşyalarını ayıklarken bizimkilere söyledim ve bu köstekli saati aldım. Bir süredir evimizde öylece bir köşede duruyordu. Geçenlerde Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü isimli romanını okurken nedense bu saat aklıma geldi. Roman'da, başkahraman Hayri İrdal'ın eski ustası, saatlerin hem dilinden hem de ruhundan anlayan Muvakkit Nuri Efendi'den sıkça söz edilir. Bu yaşlı saat ustasının zamana ve saatlere dair derin sözleri eşliğinde kitapta ilerlerken Dedemin saatini yaptırabilir miyim düşüncesi uyandı bende birden. Gerçi artık elektronik ve akıllı saatlerin her yanı kapladığı bir dünyada, böyle bir zemberekli saati kim onarabilirdi ki? Allah'tan daha ilk etapta düzgün bir saatçiye ulaştık. Saatin içini açıp baktı adamcağız. Yalnız kendisinin bu saati tamir edemeyeceğini, saatin bazı parçalarının eğrildiğini, bir kısmının erimiş veya kırılmış olabileceğini söyledi. Yine de sağ olsun, bizi, İstanbul Sirkeci'de eski bir saat tamircisine yönlendirdi. "Eğer yaşıyorsa ancak o yapabilir" diye ilave etti. Neyse ki bulduk o saatçiyi ve onarttık saatin kurmalı mekanizmasını. Her ne kadar kayıp kapağı hâlâ noksan ve benzerine de denk gelemedik ama tıkır tıkır çalışıyor şimdi.

Şunu da ilave edelim, yanlış anlaşılma olmasın, antika veya ekonomik bir değeri yok bu saatin, öğrenebildiğim kadarıyla 50-60 yıl öncesine ait sıradan bir marka.

Not: Saatin hemen altındaki çocuk Babam, Dedeme yaslanmış hâldedir, sene takriben 1949-1950.

19 Mart 2019

Çeti - Ceti

Barak Ovası'nın dere yataklarında kendiliğinden yetişen ilginç ve sert bir bitki 'Çeti' (Ceti), yumru biçimli meyveleri zahmetli bir uğraş sonucu yenilir de, haşin dış kabuğunun soyulup ovalanması gerekir. Özellikle çekirdek kısmının tatlı olduğu söylenir.
Barak Ovası
'Çeti' (Ceti)
'Çeti' 

Ceti
Çeti

Öne Çıkan Yayın

Barakeli'nde Bir Köy, Seydimen, Hatıralar ve Hikâyeler

"Memleket ve çocukluk, insan hangi yaşa gelirse gelsin ve ne kadar çok mekân değiştirirse değiştirsin, hep yanında taşıdığı şeylerdend...