09 Kasım 2015

Şirincelik

1990 yazının sonu, Tuncer Ağabeyimin düğün günü, bizim evin
önü, fotoğrafı çeken kuvvetle muhtemel rahmetli Abdurrahman
Dayım, güzel bir an yakalamış, bazı gözler damda, kimler yok
ki bu fotoğrafta; solda, eli belinde ve yüzünün yarısı gözüken
merhum Müho Emmi (Muhittin Tiryakioğlu) misal...
Bana göre, hem vesile olduğu olay hem de nitelediği durum itibarıyla, Barak'ın en tatlı, hoş ve ince âdetlerinden biridir; 'şirincelik'. Kız istendikten sonra, her yerde olduğu gibi, Barak'ta da, "Bunun adını koyalım!" beklentisi gündeme gelir. Şimdilerde olay daha çok nişanı andırıyor ama eskiden 'söz kesmek' diye bir tabir kullanılırdı nişan öncesinde ekseriyetle. Erkek tarafı, 'kızı alma'nın mutluluğu ve bonkörlüğü kabilinden, kendi ve kız tarafının yakın çevresine tatlı yedirir bu 'söz kesme' merasimi sırasında. İşte tatlı ve meyvelerin ikram edildiği bu kısa törene 'şirincelik' denir Barakeli'nde. Siz tatlı dediğime bakmayın, bizim oralarda tatlı baklava demektir. Gayrısı ne tatlıdan sayılır ne de yüzüne bakılır bu tür günlerde genelde. Tepsi tepsi baklava sipariş edilir Gaziantep'ten 'şirincelik' için. Baklavanın kalitesi de önemlidir, iyi bir marka baklava olmalıdır. Öyle ucuz yollu baklava 'âyipcelik' (ayıp) sayılır. Çocukken, gayet anlaşılır olduğu üzere, en sevdiğimiz olaylardan biriydi bu 'şirincelik' merasimi. Allahım, ne günlerdi, 1980'lerdi yine, hiç unutmam! İsmet Amcamın büyük oğlu Caner abinin bir 'şirincelik'i olmuştu mesela, 'Urumevlek' köyüne gitmiştik bir otobüse doluşup, akranlarımızla hayatımızda hiç o kadar baklava yememiştik sanırım o güne kadar.

Barakeli'nde köy düğünlerinin ilk nişanesi, erkek tarafının evinin damına, türküler ve zılgıtlar eşliğinde gerçekleştirilen küçük bir bayrak asma 'seremoni'sidir. Her ne kadar bu bayrak ve direği, müstakbel düğünün habercisi ve mekânının işareti gibidir, ama bu merasim köyün düğün havasına bürünmesine de neden olur. Artık daha az yapılır oldu bu tür ananeler, fakat belki bu 'bayrak töreni'nin bir amacı da ahaliyi 'imece'ye çağırmaktı bir yönüyle. Herkes hazırlığını görürdü. Zira üç günlük düğün, yükün neredeyse tamamı düğün sahibine ait olmakla birlikte, yalnızca bir evin kendi olanaklarıyla altından kalkılacak bir durum değildi. 'Bayrak dikme' töreni daha önce yapılmakla birlikte (bazen düğünün başladığı günde de bayrak dikilirdi), düğünler, sıklıkla Cuma günü öğleden sonra başlardı. O Cuma akşamı ve gecesi, Cumartesi günü ve gecesi ile Pazar öğleye kadar davul ve zurna hiç susmaz, yemekler yenir, içilir, oyunlar, türküler ve halaylar kesilmezdi. Pazar öğleye doğru gelin almaya gidilir ve gelin eve geldikten sonra da büyük bir nihai yemek verilir ve 'şabaş'a (bir nevi takı merasimi) geçilirdi. Yemekten sonra herkesin topluca bulunduğu bir yerde, davul ve zurnayı çalan aşiretin abdallarının en kıdemlisi, kimin ne verdiğini veya hangi takıyı getirdiğini, "şabaş, şabaş, şabaş!" diyerek ve bazen de hoplayıp zıplayarak herkesin duyacağı bir sesle ilan ederdi.

Düğünün son günü gelin eve girerken, Barakeli'nin bir diğer tatlı âdeti daha yaşanırdı. Gelinin ve hazırdakilerin üzerine, eve girerken damdan şeker atılırdı. İşte bu fotoğraf da, o tatlı curcuna anlarından bir tanesini yakalamış.

Hiç yorum yok:

Öne Çıkan Yayın

Barakeli'nde Bir Köy, Seydimen, Hatıralar ve Hikâyeler

"Memleket ve çocukluk, insan hangi yaşa gelirse gelsin ve ne kadar çok mekân değiştirirse değiştirsin, hep yanında taşıdığı şeylerdend...